Bệnh lý Thần kinh

Thứ 5 ngày 01 tháng 02 năm 2018Lượt xem: 26256

Khám cơ lực ...

 

Đánh giá cơ lực như thế nào?

Bệnh nhân phàn nàn yếu có thể có nghĩa là mệt mỏi, vụng về, hoặc yếu cơ thực sự. Do đó, bác sĩ phải xác định chính xác đặc điểm của các triệu chứng; bao gồm: vị trí, thời gian xuất hiện, các yếu tố làm nặng lên và cải thiện triệu chứng, và các dấu hiệu và dấu hiệu kèm theo.

Các chi được đánh giá yếu cơ (khi duỗi, chi yếu sẽ rủ xuống), run và các cử động tự ý khác. Sức mạnh của các nhóm cơ đặc biệt được đánh giá khả năng chống lại sức cản, và so sánh hai bên. Tuy nhiên, đau có thể hạn chế khả năng đánh giá khi khám cơ lực do làm giảm nỗ lực tối đa của bệnh nhân.

Nếu giả liệt cơ hoặc nguồn gốc tâm lý, khi khám theo cách gây bất ngờ thì cơ lực có thể bình thường, hoặc bệnh nhân có thể không sử dụng các cơ hỗ trợ một cách hợp lý. Ví dụ: bệnh nhân liệt cơ delta thực sự, khi khám với sức cản họ sẽ sử dụng các cơ phụ làm nghiêng thân và cổ sang phía đối diện với cơ delta yếu để cố gắng chống lại sức cản do người khám tạo ra. Ngược lại, những bệnh nhân có giả liệt cơ delta, vai và đầu sẽ nghiêng về phía cơ delta liệt khi khám với sức cản, thể hiện sự thiếu nỗ lực của bệnh nhân.

Liệt kín đáo thể hiện bởi giảm sự dao động của tay trong khi bước đi, cẳng tay sấp khi tay duỗi thẳng, giảm sử dụng tự nhiên của chi, một chân xoay ngoài, thực hiện chậm các động tác nhanh liên tiếp hoặc giảm sự khéo léo (ví dụ như cài cúc áo, mở một cái chốt an toàn hoặc lấy một que diêm trong hộp).

Cần phân độ cơ lực. Thang điểm MRC dưới đây, được xây dựng bởi Hội đồng Nghiên cứu Y khoa Vương quốc Anh, ngày nay được sử dụng rộng rãi:

  • 0: Không có sự co cơ.
  • 1: co cơ nhìn thấy được nhưng không hoặc gây ra cử động chi rất nhỏ.
  • 2: Có cử động chi nhưng không thắng được trọng lực.
  • 3: Cử động thắng trọng lực nhưng không thắng được sức cản.
  • 4: Cử động thắng được phần nào sức cản của người khám.
  • 5: Cơ lực bình thường.

Khó khăn với thang điểm này cũng như các thang điểm tương tự là mức độ cơ lực trải rộng giữa độ 4 và độ 5.

Cơ lực ngọn chi có thể được định lượng với một lực kế cầm tay hoặc cho bệnh nhân bóp bao huyết áp đã được bơm căng.

Đánh giá chức năng thường cung cấp thông tin tốt hơn về mối quan hệ giữa cơ lực và khuyết tật. Khi bệnh nhân được thực hiện nhiều nghiệm pháp, các thiếu sót sẽ được ghi nhận và định lượng nhiều nhất có thể (ví dụ ngồi xổm bao nhiêu lần hoặc leo được bao nhiêu bậc cầu thang). Đứng dậy từ tư thế ngồi xổm hoặc trèo lên một cái ghế sẽ kiểm tra cơ lực gốc chi; bước đi bằng gót chân và các đầu ngón chân sẽ kiểm tra cơ lực ngọn chi. Dùng tay đẩy để đứng dậy khỏi ghế là chỉ điểm cho yếu cơ tứ đầu đùi. Xoay người để di chuyển tay thể hiện yếu cơ đai vai. Ngồi dậy từ tư thế nằm ngửa bằng cách xoay người nằm sấp, quỳ gối và sử dụng hai bàn tay để tì vào đùi và từ từ dựng người thẳng dậy (dấu hiệu Gowers) gợi ý yếu cơ đai chậu.

ktk@vn tham khảo nguồn MSD